Strumień CODZIENNYCH WIADOMOŚCI - 14 grudnia 2024 r.

Zmiana władzy w Syrii: Reżim Assada upada, wpływy Turcji rosną, a Rosji i Iranu maleją, budząc nadzieje na pokojową transformację po tym, jak siły rebeliantów zdobyły Damaszek, a Assad uciekł do Rosji (VnExpress)

Turcja otwiera bramy graniczne, gdy syryjscy migranci wracają do domu po obaleniu Assada, a liczba przekroczeń granicy niemal podwaja się do 800 dziennie, ponieważ wielu z nich wyraża nadzieję na „lepsze życie” pod nowym przywództwem (Reuters)

Lider syryjskiej opozycji Hayat Tahrir al Sham [HTS] Ahmad al-Sharaa (Abu Mohammed al-Golani), który obalił reżim Assada, powiedział Sky News, że Zachód nie ma się czego obawiać, obiecując stabilność i pokojowy rozwój (Sky News)

Przywódca syryjskiej opozycji Ahmad al-Sharaa (Abu Mohammed al-Golani) ogłasza plany rozwiązania sił bezpieczeństwa reżimu Assada i zamknięcia osławionych więzień, gdy naród ustanawia rząd tymczasowy do marca 2025 r. (Reuters)

Ukraińskie siły uderzają na rosyjskie zakłady przemysłowe w Taganrogu i Briańsku, uszkadzając rurociąg paliwowy i infrastrukturę (60 Giây | Tinh Hoa TV)

Ukraińska jednostka sił specjalnych „Duch Omegi” przeprowadza precyzyjne ataki na rosyjskie pozycje w Ukrainie, demonstrując skuteczną taktykę walki w operacjach strategicznych (60 Giây | Tinh Hoa TV)

Zgromadzenie Ogólne ONZ w zdecydowanej większości domaga się natychmiastowego, trwałego zawieszenia broni w Strefie Gazy i uwolnienia wszystkich zakładników, eskalując wcześniejsze apele o humanitarny rozejm (The Jerusalem Post)

Prezydent USA Trump wymienia wojnę rosyjsko-ukraińską jako najwyższy priorytet po inauguracji 20 stycznia, planując szybkie działania w celu zapewnienia porozumienia pokojowego (RBC Ukraine)

Premier Węgier Viktor Orbán spotkał się z Prezydentem USA Trumpem i ministrem wydajności Elonem Muskiem w rezydencji Prezydenta w Mar-a-Lago [Floryda], omawiając wojnę w Ukrainie i inne kwestie globalne, a następnie opublikował na X „przyszłość się zaczęła” (The Kyiv Independent)

Premier Węgier Orbán dzwoni do Putina, aby omówić pokój w Ukrainie po spotkaniach z Prezydentem USA Trumpem i Elonem Muskiem, jako drugi europejski przywódca po niemieckim Scholzu, który niedawno skontaktował się z Putinem (Politico)

Chińskie ruchy morskie wokół Tajwanu są największe od dziesięcioleci, twierdzi Tajpej, po wizytach tajwańskiego Prezydenta Lai na Hawajach i Guam [USA] (CNN)

Tajwan: Burmistrz Tajpej Chiang Wan-an promuje pokój z Chinami poprzez Forum Miasta Tajpej-Szanghaj, goszcząc 102-osobową delegację pod przewodnictwem wiceburmistrza Szanghaju Hua Yuana, zaplanowane na 16 grudnia 2024 r. (Focus Taiwan)

Japońska grupa Nihon Hidankyo, która przeżyła wybuch bomby atomowej, odbiera Pokojową Nagrodę Nobla, a 92-letni Terumi Tanaka ostrzega przed zagrożeniami nuklearnymi i wzywa do globalnego rozbrojenia (Euronews)

Etiopia i Somalia zgadzają się na czteromiesięczne „rozmowy techniczne” prowadzone przez Turcję w celu rozwiązania sporu dotyczącego umowy Etiopii z separatystycznym regionem Somaliland, koncentrując się na utrzymaniu suwerenności i dostępu do morza (The Independent)

USA: Prezydent Donald Trump został koronowany na „Osobowość Roku” magazynu Time po odzyskaniu Białego Domu, świętując odsłonięcie okładki dzwonkiem otwierającym nowojorską giełdę. To już drugi raz, kiedy zdobył ten zaszczyt, pierwszy w 2016 r. po swoim pierwszym zwycięstwie w wyborach (Mediaite)

„Wielki dzień dla Ameryki”: Prezydent Donald Trump świętuje, gdy dyrektor FBI [Federalnego Biura Śledczego] Chris Wray ogłasza, że ustępuje, ustępując miejsca wybranemu przez Prezydenta kandydatowi Kashowi Patelowi, który pomoże Prezydentowi osiągnąć jego cele, aby „zakończyć uzbrojenie tego, co stało się znane jako Departament Niesprawiedliwości Stanów Zjednoczonych” i „przywrócić rządy prawa dla wszystkich Amerykanów” (CNN)

Prezydent Trump zaprasza Prezydenta Chin Xi na styczniową inaugurację, podczas gdy światowi przywódcy, w tym premier Węgier Orbán, rozważają udział w ceremonii przekazania władzy (CBS)

Gospodarz liberalnej sieci informacyjnej CNN Scott Jennings przyznaje, że światowi przywódcy już traktują Prezydenta Trumpa jak „centrum władzy” w Stanach Zjednoczonych, szybko nawiązując relacje z pierwszej kadencji Prezydenta (Sky News Australia)

Wartość netto Elona Muska przekroczyła rekordowe 447 mld USD, stając się pierwszą osobą w historii, która osiągnęła 400 mld USD, napędzana wyceną SpaceX i wzrostem akcji Tesli po zwycięstwie Prezydenta Trumpa i jego nominacji na stanowisko kierownika nowego Departamentu Efektywności Rządu USA (Bloomberg)

Handel między Wietnamem a Chinami wzrósł do rekordowych 185,4 mld USD w pierwszych 11 miesiącach 2024 r., przy eksporcie na poziomie 55,2 mld USD i imporcie na poziomie130,2 mld USD (Người quan sát)

Analiza: Największe firmy technologiczne, takie jak Nvidia, Google i SpaceX, chcą zainwestować miliardy w Wietnamie, gdy ekonomiści podnoszą prognozę wzrostu PKB w 2025 r. do 6,6%, napędzanego eksportem i bodźcami fiskalnymi (VietNamNet)

Amerykańskie badanie ujawnia, że 60% pracodawców zwolni pracowników z pokolenia Z w 2024 r. z powodu postrzeganego braku motywacji do pracy, ponieważ pokolenie Z - pokolenie urodzone w latach1997-2012 – priorytetowo traktuje elastyczność, zdrowie psychiczne i wartości, kwestionując tradycyjne kultury miejsca pracy (VnExpress)

Nowy film „Madagaskar w ogniu” autorstwa senegalskiej dziennikarki Siry Thierij analizuje konflikt między przetrwaniem a ochroną środowiska, gdy mieszkańcy Madagaskaru stają w obliczu presji na wycinanie lasów pod uprawy (France 24)

Eksperci ostrzegają, że żywe choinki mogą zawierać niebezpieczne zarodniki pleśni i LZO [lotne związki organiczne], które mogą wywoływać różne objawy, w tym kichanie, kaszel i bóle głowy. Wiele osób decyduje się teraz na sztuczne drzewka, aby uniknąć szkodliwych skutków i utrzymać środowisko domowe w czystości (The Optimist Daily)

Dublin [Irlandia]: Badanie Google Street View wykazało, że szkodliwy dwutlenek azotu przekraczał wytyczne WHO [Światowej Organizacji Zdrowia] przez prawie połowę wszystkich dni od maja 2021 r. do sierpnia 2022 r., przy czym obszary Cork Street, O’Connell Street i Temple Bar były najbardziej zanieczyszczone (PA Media)

Życiowa abstynencja Prezydenta USA Donalda Trumpa od alkoholu ma poparcie naukowe, ponieważ był On świadkiem niszczycielskiego wpływu picia na Swojego brata Freda Jr, który zmarł z powodu alkoholizmu w wieku 42 lat, podkreślając predyspozycje do uzależnienia, które mogą dotknąć każdego, zarówno poprzez geny, jak i wybory, których dokonujemy (Health Digest)

Badanie wykazało obecność mikrodrobin plastiku w 32 z 36 [88%] próbek krwi pobranych od zdrowych dorosłych Koreańczyków, przy czym wyższe stężenia wiązały się ze zwiększonym stanem zapalnym i markerami krzepnięcia krwi, szczególnie u osób częściej używających plastikowych pojemników na żywność. (News Medical)

Badania wykazały, że kiełki brokułów zawierają 73 miligramy glukozynolanu sulforafanu na uncję [28 gramów], oferując tym samym jeszcze więcej korzyści chroniących mózg niż dojrzałe brokuły, jednocześnie zmniejszając uszkodzenia DNA i uczucie niepokoju dzięki zawartości chlorofilu (The Optimist Daily)

Malibu [Kalifornia, USA] stoi w obliczu nakazów ewakuacji, bo pożar o powierzchni 2000 akrów [809 hektarów] rozprzestrzenia się przez kanion Malibu (Sky News)

Pożary w Malibu [USA] w pobliżu Uniwersytetu Pepperdine zmuszają 6000 osób do ewakuacji, ponieważ wiatry Santa Ana rozprzestrzeniają płomienie w poprzek Pacific Coast Highway, zagrażając nadmorskim rezydencjom i historycznemu molo (PA Media)

Sztorm Darragh pokazał mi, jak bardzo moja rodzina - i Wielka Brytania – są nieprzygotowane na katastrofę, mówi Gaby Hinsliff, autorka The Guardian, bo 100 000 brytyjskich gospodarstw domowych zostało pozbawionych prądu przez dwie noce po tym, jak sztorm wylądował 7 grudnia 2024 r. (The Guardian)

Arktyczna tundra emituje obecnie więcej dwutlenku węgla niż magazynuje, bo zmiany klimatyczne wywołują częste pożary i rozmarzanie wiecznej zmarzliny, ocieplając się cztery razy szybciej niż średnia globalna, donoszą amerykańscy urzędnicy (The Guardian)

Brytyjski bank HSBC oskarżony o finansowanie niszczenia „ostatniej wielkiej dziczy” świata, bo pożyczki w wysokości 210 mln USD, które udzielił firmie mięsnej Minerva Foods, są powiązane z wylesieniem 75 000 hektarów w Gran Chaco [Paragwaj] (The Telegraph)

Raport ONZ ostrzega, że nadmiar soli w glebie wpływa na 1,4 miliarda hektarów na całym świecie, powodując potencjalne 70% straty w plonach. Zmiany klimatyczne mogą zwiększyć dotknięte nimi obszary do 33% gruntów na świecie do 2100 r. (The Guardian)

Zmiany klimatu spowodowały ponad 600 mld USD strat ubezpieczeniowych związanych z pogodą na całym świecie w ciągu 20 lat, przy czym straty spowodowane globalnym ociepleniem wzrosły z 31% do 38% całkowitych roszczeń w ciągu ostatniej dekady (Euronews)

Badania pokazują, że dym z pożarów coraz częściej wpływa na miasta w USA, nie tylko te w zachodnich stanach, pożary w Kanadzie w 2023 roku spowodowały dodatkowe 16 000 wizyt na izbach przyjęć w całym kraju w dni z dużym zadymieniem (HealthDay)

Australia traci do trzech rodzimych gatunków bezkręgowców tygodniowo, ponieważ zmiany klimatyczne i utrata siedlisk prowadzą do wymierania, z 9000 gatunków utraconych od czasu europejskiej kolonizacji w 1788 r. i do 148 kolejnych przewidywanych na 2024 r. (The Guardian)

Oficjalne wskaźniki bioróżnorodności wskazują na spadek liczebności ptaków, motyli, nietoperzy oraz pogorszenie stanu obszarów chronionych w Anglii [Wielka Brytania]. 13 wskaźników uległo pogorszeniu w krótkim okresie, co utrudnia osiągnięcie celu na 2030 rok dotyczącego odwrócenia spadku liczebności dzikiej fauny i flory (PA Media)

Produkcja energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych w Wielkiej Brytanii po raz pierwszy przekroczy poziom paliw kopalnych w 2024 r., a udział energii wiatrowej, słonecznej i wodnej wyniesie 37% w porównaniu do 35% z paliw kopalnych (The Independent)

Szkocja i Walia [Wielka Brytania] są pionierami w odbudowie przyrody w Europie, bo koalicja Scottish Rewilding Alliance przedstawia plan odtworzenia 30% lądu i mórz, a Walia uruchamia crowdfunding na duży projekt zaplanowany na wiosnę 2025 roku (Euronews)

Południowokoreańscy naukowcy opracowują przełomową metodę tworzenia diamentów w temperaturze pokojowej i pod ciśnieniem w zaledwie 15 minut, z pominięciem tradycyjnych technik wysokociśnieniowych. Choć obecnie proces ten pozwala wytwarzać jedynie mikroskopijne diamenty, jest on obiecujący pod względem zastosowań technologicznych i przyszłej skalowalności (Earth.com)

Naukowcy odkrywają nowy prymitywny mikrokontynent pod cieśniną Davisa w północnej części Oceanu Atlantyckiego między Kanadą a Grenlandią, utworzony przez przesunięcia płyt tektonicznych 33-61 milionów lat temu (Indy 100)

Chesapeake [Wirginia, USA]: Mąż Andrew Duhe pokrywa koszty 40 adopcji zwierząt w schronisku jako prezent na 40. urodziny dla swojej kochającej zwierzęta żony Jennifer, przekazując ponad 4000 USD na pomoc zwierzętom w znalezieniu domów (Sunny Skyz)

Znany brytyjski przyrodnik, prezenter telewizyjny i obrońca przyrody Chris Packham opowiada o swoim wegańskim stylu życia, wyjaśniając, jak daje mu on większą kontrolę nad jego życiem, jednocześnie wzmacniając jego działania na rzecz zrównoważonego życia i ochrony dzikiej przyrody (BBC Good Food)

Szwajcarski gigant technologii żywności Givaudan ogłasza konkurs „Kształtuj Przyszłość” dla innowatorów w wieku 15-24 lat na opracowanie kreatywnych alternatywnych rozwiązań białkowych wykraczających poza tradycyjne substytuty mięsa i nabiału (Vegconomist)

Badania finansowane przez przemysł wołowy przypadkowo dowodzą, że białka roślinne z fasoli navy, czarnej fasoli i chleba pełnoziarnistego są równie skuteczne jak wołowina dla wzrostu mięśni, potwierdzając dowody na doskonałość odżywczą diet wegańskich (Totally Vegan Buzz)

Izraelska firma wegańska Gavan pozyskuje 8 mln USD na uruchomienie europejskiego zakładu produkującego Fatrix, tłuszcz roślinny zastępujący masło „jeden do jednego” w recepturach piekarniczych i mleczarskich, rozpoczynając działalność w kwietniu 2025 r. (Vegconomist)

Japoński FamilyMart wprowadza na rynek wegańską linię produktów Blue Green obejmującą deser Mont Blanc, ciasto Financier, Keema Curry i kulkę ryżową Bibimbap, mając na celu rozszerzenie opcji zrównoważonej żywności w Japonii w obliczu rosnącego popytu na produkty roślinne (Vegconomist)

Wskazówka zdrowotna: Regularne spożywanie papryki może poprawić odporność, zdrowie oczu, funkcjonowanie mózgu i utratę wagi dzięki wysokiej zawartości witaminy C, błonnika, przeciwutleniaczy i wody, a także może wspomagać gojenie się ran (VnExpress)

Badania ujawniają różnorodne korzyści zdrowotne papai, a cała roślina, w tym owoce, liście i kwiaty, zawiera składniki odżywcze, które mogą zwiększyć odporność, regulować ciśnienie krwi i poprawić zdrowie krwi (VnExpress)

Inspirujący cytat dnia: „Jedyną rzeczą, której nigdy nie mamy dość, jest miłość. A jedyną rzeczą, której nigdy nie dajemy wystarczająco dużo, jest miłość”. - Henry Miller

Więcej istotnych wiadomości z całego świata można znaleźć na stronie